Aansprakelijkheid van de wegbeheerder

Wanneer je als wielrenner ten val komt op een fietspad, kan het onder bepaalde omstandigheden zo zijn dat de wegbeheerder aansprakelijk is voor de schade. Op 9 juli 2015 wees de Rechtbank Zeeland-West-Brabant een beschikking in een deelgeschil over de vraag of de gemeente als wegbeheerder aansprakelijk was voor de schade die een wielrenner leed doordat hij in een peloton ten val kwam. Hij zag te laat dat een wegverbreding ophield, waardoor hij in de lager gelegen berm terecht kwam en een dwarslaesie opliep. De advocaat van de wielrenner stelde zich op het standpunt dat de gemeente op grond van artikel 6:174 BW aansprakelijk was, nu het wegdek gebrekkig was. De volledige uitspraak is te raadplegen via deze link.

Hoe zit het eigenlijk met de aansprakelijkheid van de wegbeheerder?

De wegbeheerder moet ervoor zorgen dat de openbare wegen in goede staat verkeren. Artikel 6:174 BW bepaalt dat de wegbeheerder aansprakelijk is indien de openbare weg:

(1) niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen (en dus gebrekkig is);

(2) dat dit een gevaar voor personen of zaken oplevert, en;

(3) dat dit gevaar zich heeft verwezenlijkt.

Om te beoordelen of de weg voldoet aan de eisen die men daaraan onder de gegeven omstandigheden mag stellen, komt het aan op de vraag of de weg, gelet op het te verwachten gebruik of de bestemming daarvan, met het oog op voorkoming van gevaar voor personen en zaken deugdelijk is. Daarbij is ook van belang hoe groot de kans op verwezenlijking van het gevaar is en welke onderhouds- en veiligheidsmaatregelen mogelijk en redelijkerwijs te vergen zijn van de wegbeheerder. Factoren die daarbij een rol spelen zijn onder meer:

• de aard en de bestemming van de weg (gaat het om een snelweg, of bijvoorbeeld om een klein weggetje achteraf, hoe hard wordt er gereden en door welke voertuigen);
• de functie van de weg (gaat het bijv. om een autoweg of een fietspad?);
• de fysieke toestand van de weg ten tijde van de verwezenlijking van het gevaar;
• het te verwachten gebruik door derden (NB: daarbij moet de wegbeheerder er overigens ook rekening mee houden dat weggebruikers zich niet altijd aan de verkeersregels houden en/of niet altijd de voorgeschreven zorgvuldigheid in acht nemen);
• en tot slot de (algemene) kenbaarheid van het gebrek en het daaraan verbonden gevaar.

Verder is het zo dat aan overheidslichamen die een publieke taak uitvoeren, ook moet worden gekeken naar de mate van beleidsvrijheid die aan dat overheidslichaam (in dit geval de gemeente) toekomt. Ook moet worden gekeken naar de (beperkte) financiële middelen die het overheidslichaam in dat verband ten dienste staan. Gemeentes hebben immers een “potje” met geld, dat zij aan wegbeheer moeten uitgeven. Niet elk onderhoud heeft daarbij evenveel prioriteit. Meer beleidsvrijheid van het overheidslichaam en/of beperkte financiële middelen betekent daarom dat minder snel aansprakelijkheid mag worden aangenomen.

De wegbeheerder kan overigens ook op grond van onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) aansprakelijk zijn, maar daarop zal in dit artikel niet nader in worden gegaan.

Terug naar de casus

De rechtbank oordeelde in dit geval allereerst dat het wegdek in goede staat van onderhoud verkeerde. Daarbij vond de rechtbank dat een niveauverschil tussen het wegdek en de berm niet ongebruikelijk is, en in dit geval was de overgang tussen wegdek en berm “enigszins geleidelijk” en niet zodanig abrupt dat dit een “gebrek” vormde van de weg. Bovendien was de versmalling goed waarneembaar. De rechtbank vond bovendien dat wanneer fietsers in het algemeen de normale oplettendheid in acht namen, zij het hoogteverschil goed konden zien en dat dit derhalve geen gevaar opleverde. Dat het zicht van deze wielrenner werd beperkt doordat hij in een peloton fietste, kon in dit geval niet tot aansprakelijkheid van de gemeente leiden, aldus de rechtbank. De vordering van de wielrenner werd daarom afgewezen.

Contact

Jeroen Bosch Advocaten helpt bij letselschade, aansprakelijkheid en verzekeringsrecht. Bent u als werknemer slachtoffer geworden van een verkeersongeval? Heeft u schade opgelopen tijdens de uitoefening van uw werkzaamheden? Neem dan vooral contact met ons op. Wij helpen u graag. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888. Daarnaast kunt u ons een facebookbericht sturen of een e-mail naar info@jba.nl